اصطلاحات و مفاهیم پایه کیفیت در آزمایشگاه ,

-نتیجه آزمون: مقدار یک مشخصه که با انجام یک روش آزمون مشخص بدست می‌آید.

-سطح آزمون در آزمایش دقت: میانگین کلی نتایج آزمون بدست آمده از تمام آزمایشگاهها برای یک ماده یا نمونه آزمون خاص.

-سلول در آزمایش دقت: نتایج آزمون بدست آمده از یک آزمایشگاه در یک سطح آزمون.

-مقدار مرجع پذیرفته شده: مقداری که بعنوان یک مرجع توافقی جهت مقایسه بکار می‌رود و به صورت زیر بدست می‌آید:

ــ یک مقدار نظری یا برقرار شده بر اساس اصول علمی.
ــ یک مقدار تعیین شده یا تایید شده بر اساس کار آزمایشی چند سازمان ملی یا بین المللی.
ــ یک مقدار تایید شده یا مورد توافق عمومی بر اساس کار آزمایشی مشترک، تحت نظارت یک گروه مهندسی یا علمی.
ــ در صورت عدم دسترسی به موارد بالا، مقدار مورد انتظار کمیت (قابل اندازه‌گیری)، مانند میانگین تعداد معینی از اندازه گیری‌ها، را باید در نظر گرفت.

-درستی: نزدیکی توافق بین نتیجه آزمون و مقدار مرجع پذیرفته شده.

-صحت: نزدیکی توافق بین مقدار میانگین حاصل از تعداد زیادی از نتایج آزمون و مقدار مرجع پذیرفته شده.

-اریبی: اختلاف بین مقادیر موردانتظار نتایج آزمون و مقدار مرجع پذیرفته شده.

-اریبی آزمایشگاهی: اختلاف بین نتایج مورد انتظار آزمون یک آزمایشگاه مشخص و مقدار مرجع پذیرفته شده.

-اریبی روش اندازه‌گیری: اختلاف بین نتایج مورد انتظار آزمون بدست آمده از تمام آزمایشگاه‌ها با استفاده از یک روش و یک مقدار مرجع پذیرفته شده.

-مؤلفه آزمایشگاهی اریبی: اختلاف بین اریبی آزمایشگاه و اریبی روش اندازه‌گیری.

-دقت: نزدیکی توافق بین نتایج حاصل از آزمون‌های مستقل تحت شرایط قراردادی.

-تکرارپذیری: دقت تحت شرایط تکرارپذیری

-شرایط تکرار پذیری: شرایطی است که در آن نتایج آزمون مستقل با یک روش روی نمونه های آزمون یکسان در یک آزمایشگاه توسط یک کاربر و با استفاده از تجهیزات یکسان در فواصل زمانی کوتاه بدست می‌آید.

-انحراف معیار تکرارپذیری: انحراف معیار نتایج آزمون بدست آمده تحت شرایط تکرارپذیری

-حد تکرارپذیری: مقداری است که انتظار می‌رود اختلاف مطلق بین دو نتیجه آزمون بدست آمده تحت شرایط تکرارپذیری با احتمال ۹۵ درصد کمتر یا برابر آن باشد.

-تجدیدپذیری: دقت تحت شرایط تجدیدپذیری

-شرایط تجدیدپذیری: شرایطی است که در آن نتایج آزمون با یک روش روی نمونه‌های آزمون یکسان در آزمایشگاه‌های مختلف توسط کاربران مختلف و با استفاده از تجهیزات مختلف بدست می‌آید.

-انحراف معیار تجدید پذیری: انحراف معیار نتایج آزمون بدست آمده تحت شرایط تجدید پذیری

-حد تجدیدپذیری: مقداری است که انتظار می‌رود اختلاف مطلق بین دو نتیجه آزمون بدست آمده تحت شرایط تجدیدپذیری با احتمال ۹۵ درصد کمتر یا برابر آن باشد.

-نقطه دور افتاده: عضوی از یک مجموعه مقادیر که با سایر اعضای مجموعه ناسازگار است.

-آزمایش ارزیابی مشترک: یک آزمایش بین آزمایشگاهی است که در آن عملکرد هر آزمایشگاه با استفاده از یک روش اندازه‌گیری استاندارد مشخص بر روی مواد یکسانی ارزیابی می‌شود.