مولکول NGAL پروتئینی است که در نوتروفیلها و سلول های اپیتلیال لوله پیچیده نزدیک کلیه ها تولید می گردد و یک مارکر زودرس جهت تشخیص آسیب حاد کلیه(AKI) است که سطح سرمی و سطح ادراری آن با هم رابطه ی مستقیم دارد.عملکرد دقیق این ماده مشخص نشده ولی مقدار آن در بافت های تحت استرس مانند عفونت، التهاب، ایسکمی یا تغییرات نیوپلاستیک و همچنین در شیردهی و پس از زایمان افزایش می یابد.
ژلاتیناز نوتروفیلی(NGAL) به خانواده لیپوکالین ها تعلق دارد. این پروتئین ها، پروتئین های ترشحی کوچکی هستند که توانایی اتصال به مولکول های کوچک و هیدروفوبیک را دارند و تولید کمپلکس های ماکرومولکولی می کنند. همچنین بسیاری از لیپوکالین ها به رسپتورهای خاصی در سطح برخی سلول ها اتصال می یابند، اما هنوز رسپتور اختصاصی NGAL ها شناسایی نشده اند.
مولکول NGALنام های مختلفی دارد، لیپوکالین نوتروفیلی(NL) در فرم انسانی(HNL) به لیپوکالین2 و در فرم موشی به انکوژن پروتئین 33p24 و یوتروکالین (Uterocalin) و در فرم رت به Neu-related لیپوکالین معروف است.
مولکول NGAL انسانی شامل یک زنجیره پلی پپتیدی با یک پیوند دی سولفیدی و 178 آمینواسید با وزن مولکولی 22 کیلودالتون می باشد و با گلیکوزیله شدن، وزن آن تا 25 کیلودالتون افزایش می یابد. در نوتروفیل ها و ادرار به صورت مونومر (به میزان کم به صورت دی یا تریمر) دیده می شود. همچنین این مولکول به صورت کمپلکس با کلاژن نوع چهار، نوتروفیلی که ژلاتیناز B یا متالوپروتئیناز 9 ماتریکس (Matrix9-Metalloproteinase) نامیده می شود، نیز دیده می شود.
انسانی اولین بار از نوتروفیلهای فعال شده بدست آمد. اما به میزان کم در سایر بافت ها مانند: کلیه، پروستات و سلول های اپیتلیال دستگاه گوارش و سیستم تنفسی نیز دیده می شود؛ NGAL در آدنوماها و سلول های ملتهب روده، آدنوکارسینومای سینه و کارسینومای سلول های اپیتلیال دستگاه ادراری دیده می شود.
به دلیل اندازه مولکولی کوچک و مقاومت به تخریب به راحتی در ادرار ترشح شده و هم به فرم آزاد و هم به فرم کمپلکس با 9- MMP قابل ردیابی می باشد. علی رغم عوامل مختلفی که باعث افزایش آن می شوند سطح ادراری NGAL با میزان سرمی آن رابطه مستقیم دارد. اما به طور مشخص افزایش میزان آن در ادرار می تواند با کارسینوم های یورتلیال یا لوله های کلیوی، ارتباط داشته باشد.
در حالی که عملکرد NGAL هنوز کاملا مشخص نشده است، به نظر می رسد تولید آن در سلول تحت استرس مانند: عفونت، التهاب، ایسکمی، تغییرات نئوپلاستیک و یا در برخی بافتهایی که بعضی عملکرد طبیعی را پشت سرگذاشته اند مثل رحم پس از زایمان ، و غدد پستانی در زمان شیر دهی افزایش می یابد. همچنین NGAL خاصیت ضد باکتریایی دارد، به طوری که این ماده به انتروباکتین(Enterobactin) و سایر سیدروفورها متصل گشته و باکتری ها را از آهن سه ظرفیتی که ماده غذایی اساسی رشد باکتریها می باشد، محروم می سازد