مدفوع از اجزای مختلفی تشکیل شده است. این اجزا عباتند از:
رنگ مدفوع | علت |
قهوهای، قهوهای تیر، زرد – قهوهای | رنگ طبیعی (به دلیل حضور استکروبیلینوژن) |
زرد یا زرد مایل به سبز | اسهال |
سیاه یا به رنگ قیر | خونریزی در دستگاه گوارش فوقانی، هضم آهن یا بیسموت |
خرمایی یا صورتی | تومور، هموروئید (بواسیر)، پارگی یا التهاب در دستگاه گوارش تحتانی |
رسی | انسداد مجاری صفراوی |
رنگ پریده با ظاهر چرب | نارسایی لوزالمعده و کاهش جذب مواد توسط روده کوچک |
خاکستری | مصرف شکلات یا کاکائو، مدفوع چرب |
سبز | رنگدانههای صفرا یا مصرف اسفناج و سبزیجات حاوی کلروفیل |
قهوهای بسیار تیره | رژیم حاوی گوشت فراوان |
قرمز | ملینهای گیاهی، خونریزی دستگاه گوارش تحتانی |
سبز یا سبز مایل زرد | رژیم حاوی سبزیجات فراوان |
رگههای خون و رنگ قرمز | خونریزی در هموروئید، پارگی، انسداد رکتوم یا مقعد، زخم در انتهای دستگاه گوارش |
موکوس مخاطی است که حرکت مدفوع را در روده بزرگ آسان میکند. در حالت عادی مقداری موکوس در مدفوع یافت میشود، اما ببینیم مقادیر بیشتر آن چه عللی میتواند داشته باشد.
حالت وجود موکوس | علت |
وجود موکوس روی سطح مدفوع | یبوست شدید، ورم مخاط روده بزرگ، تلاش زیاد برای دفع مدفوع، مشکلات عصبی و روانی در بیمار |
وجود موکوس در اسهال همراه با وجود گلبولهای سفید و قرمز خود در بررسیهای میکروسکوپی | دیسنتری باسیلیس، کولیت زخمی، سل ریوی، آمیبیازیس، انتریت، دیورتیکولیت حاد، زخم کولونی بدخیم |
وجود موکوس همراه با خون روی مدفوع | بدخیمی روده بزرگ، ضایعه التهابی کانال رکتوم |
وجود مقدار زیاد موکوس در مدفوع | آدنوم ویولوز روده بزرگ، رژیم غذایی |
در مواردی که گلبول قرمز موجود درمدفوع بسیار زیاد است، احتمال وجود بیماریهای زیر وجود دارد:
آزمایش میکروسکوپی مدفوع همچنین برای بررسی وجود کرم و انگل یا تخم آنها انجام میشود. برای تعیین وجود انگل در مدفوع به حداقل سه نمونه نیاز است. هر کدام از این نمونهها باید در یک روز گرفته شده باشند. نتیجه غیر عادی نشاندهنده حضور انگل یا تخم انگل در مدفوع است.
درصورتی که در سطوح میکروسکوپی چربی مشاهده شود، مشکلات احتمالی عبارتند از:
اگر در آزمایش مدفوع فیبر یا فیبر عضلانی وجود داشته باشد، احتمالا در فرایند هضم غذا نقصی وجود دارد. مقدار بسیار زیاد الیاف گوشت در مدفوع احتمالا به علت سندروم فروپاشی یا نقص عملکرد پانکراس مانند فیبروز کیستیک است.
ویژگی | نتایج طبیعی | نتایج غیرطبیعی |
رنگ و حالت | مدفوع قهوهای، نرم، دارای حالت و دارای استحکام | مشکی، قرمز، سفید، زرد یا سبز |
محتویات | مدفوع حاوی خون، موکوس (مخاط)، جرک، فیبر گوشتی هضم نشده، باکتری خطرناک، ویروس، قارچ یا انگل نیست | وجود خون در مدفوع و همچنین وجود موکوس (مخاط)، جرک، فیبر گوشتی هضم نشده، باکتری خطرناک، ویروس، قارچ یا انگل و سطوح پایینی از آنزیمها، از جمله trypsin یا elastase |
شکل مدفوع | لولهای شکل | مدفوع آبکی، بسیار سفت یا حجم بسیار زیاد |
سطح پ هاش (PH) | بین 7 – 7/5 | کمتر از 7 یا بیشتر از 7/5 |
سطح قند | کمتر از 0/25 گرم در دسیلیتر | 0/25 گرم بر دسیلیتر یا بیشتر |
سطح چربی | 2 – 7 گرم چربی در 24 ساعت | بیش از 7 گرم چربی در 24 ساعت |