در آزمایش شمارش تام سلولهای خونی که CBC خوانده میشود، تعداد هر یک از انواع اصلی سلولهای خونی تولید شده توسط مغز استخوان شمارش میشود. سلولهای خونی اصلی عبارتاند از گلبولهای سفید، گلبولهای قرمز و پلاکتها. در CBC علاوه بر تعداد، اطلاعات ارزشمند دیگری مانند اندازهٔ گلبولهای قرمز و محتوای هموگلوبین –مولکول حامل گازهای تنفسی در خون- آنها نیز مشخص میشود. در اغلب اوقات لوسمی یا سرطان خون با افزایش تعداد گلبولهای سفید خون شناخته میشود با این حال در مواردی مانند لوسمی حاد، همهٔ انواع سلولهای خونی کاهش مییابند که به پَنسیتوپنی (pancytopenia) موسوم است.
نوع سرطان خون | نام اختصاری | علائم سرطان خون در آزمایش خون CBC | |||||||||||||||
لوسمی حاد مغز استخوان | AML | گلبولهای قرمز و پلاکتها از حالت طبیعی کمتر هستند. علائم سرطان خون در آزمایش خون گسترهٔ خون محیطی:
آزمایش CBC یا گسترهٔ خون محیطی؟در آزمایش CBC تغییر تعداد سلولهای خونی تعیین میشود ولی اطلاعات کافی در مورد این که کدام نوع از گلبولهای سفید دچار تغییر شدهاند، به دست نمیآید. همچنین از این آزمایش، اطلاعاتی در مورد سلولهای نابالغ سفید به نام بلاست در خون محیطی حاصل نمیشود. بلاستها سلولهایی هستند که به طور طبیعی به تعداد زیاد در مغز استخوان یافت میشوند. در حالی که آزمایش گسترهٔ خون محیطی پاسخ این پرسشها را میدهد و به پزشک کمک میکند که به طور مستقیم سلولها را زیر میکروسکوپ ببیند. سخن سلامت مگتوجه داشته باشید که این آزمایشها عمومی بوده و به هیچ عنوان برای تشخیص سرطان خون اختصاصی نیستند، پس در صورت مشاهدهٔ علائم سرطان خون در آزمایش خون نگران نشوید و به پزشک خود اطمینان کنید. این آزمایشها راهنمای پزشک برای رسیدن به تشخیص نهایی هستند. برای نمونه عفونتهای ویروسی و باکتریایی متعدد، کم خونی و یا بیماریهای مغز استخوان میتوانند تعداد گلبولهای سفید خون را کاهش دهند و یا برخی داروها، استرس، التهاب، آلرژی یا آسیب بافتی و عفونت نیز میتوانند باعث افزایش گلبولهای سفید خون شوند. | |||||||||||||||
لوسمی حاد لنفاوی | ALL | گلبولهای قرمز و پلاکتها از حالت طبیعی کمتر هستند. | |||||||||||||||
لوسمی مزمن مغز استخوان | CML | تعداد گلبولهای قرمز ممکن است بالا باشد؛ تعداد پلاکتها ممکن است بالا یا پایین باشد؛ تعداد گلبولهای سفید ممکن است بسیار بالا باشد. | |||||||||||||||
لوسمی مزمن لنفاوی | CLL | گلبول های قرمز و پلاکتها ممکن است کاهش یابند یا بدون تغییر بمانند؛ گلبولهای سفید ممکن است به شدت افزایش یابند (بیش از ۲۰ هزار سلول در میلیمتر مربع یا گاهی تا بیش از ۱۰۰ هزار سلول در میلیمتر مربع). |
هنگامی که تشخیص لوسمی مدنظر است، آزمایش گسترهٔ خون محیطی اهمیت زیادی دارد. در گسترهٔ خون محیطی یک قطرهٔ خون را روی یک لام (سطح شیشهای و شفافی که زیر میکروسکوپ قرار میگیرد) پخش میشود. این قطرهٔ خون با تکنیکهای مختلفی رنگ میشود تا سلولها دیده شوند. زیرا اکثر سلولهای خونی شفاف هستند و رنگی ندارند. لام زیر میکروسکوپ قرار میگیرد و متخصصان آزمایشگاه و پزشک پاتولوژیست آن را بررسی میکنند.